Ni

Ia, rhai go ryfadd ydyn' hw', yntê,
Y fo a hi,
A phawb drw'r stryd 'ma, ac yn wir, drwy'r lle-
Ond chi a fi.

T. Rowland Hughes

Be wyddwn i am bysgota plu?

Myfi ac Aled a Ger aeth i bysgota. Dyrchefwyd fi yn gynnar yn y bore, caniatawyd im gael pas o gwmpas tref Dolgellau mewn car heb do. Wele Ger yn cyfarch y dorf, y mae ganddo air clen i bawb, efe sydd ŵr bonheddig, gŵr y bobl. Efe yw cannwyll eu llygaid, a myfi ac Aled ysydd mal milgwn bronwynion wrth ei ystlys. A wele ni yn cael ein permit brithyll o'r llythyrdy, a wele ninnau'n paratoi ein plu a'n gwiail ar lan y llyn.

Wele ni, wŷr cryfion gwrllyd, yn dringo i'r car dŵr heb do. Ffarwel i Aled a adawyd ar y lan. Ffarwel i'r merched ifanc sydd yn chwifio eu nicars gwynion hyd y cei. Nyni a ddaw yn ôl mal tywysogion i'w cofleidio.

A dyna rwyfo oddi wrth y cei yn ddel i gyd, a chyrraedd canol llyn, a gosod angor, a pharatoi genwair. Mawr yw'r cellwair ar y gwch, myfi sydd amhrofiadol, gŵr y mecryll wyf i, y mae'r brithyllion bychain yn ddieithr im a'm bachyn. Ond cyn i'r bluen daro'r dŵr wele'r gorwel Ger! Gwae! Daw Morus y Gwynt i godi'r angor.
Cludwyd ni, yn erbyn ewyllys, hyd wyneb y dŵr. Mawr fu'r brwydro, pum rhwyf cyfrais unwaith yn fy ngafael, a mawr fu'r rhegi a chrio gan Ger. Dyma weld ei wir wedd am y tro cynta. Wele ef yn lapio ei hun am y mast, clywch ei wylofain uwch gri'r gwynt, y mae cesail ei forddwyd yn wlyb.
Ond ofer fu f'ymdrechion, ni allwn ennill modfedd o'r llyn, a chyda blinder cafwyd ni mewn coedwig o frwyn.
Na phoener Ger, me' fi, rho daw ar dy wylo, myfi ysydd ddyn gwrllyd. Dyma fi yn gweld glan ddieithr trwy'r brwgaitsh, a dyma gydio rhaff yr angor rhwng fy nannedd a phlymio'n ddewr i ddŵr.
Nid oedd dim mwy na throedfedd o ddyfnder, myfi a gafodd godwm. Ond y mae'r pwll yn frith o sliwod congyr a pheic yn ôl pob tebyg.

 Araf Iwan, bydd slei. Y mae Ger druan yn dibynnu arnot. A dyna lusgo'r gwch tua'r lan, un cam ar y tro. Sawl tro disgynais i ryw gagendor du dan wyneb y dŵr, gwlychwyd cesail fy morddwyd, a'r baco oedd yn fy mhoced dîn. Ond daeth llwyddiant yn y man, rhwymais ein bad yn erbyn coeden.

Cariais Ger i'r lan, mal babi yn fy nghôl, a chychwyn yn ôl ar droed, tua'r cei lle bu'r ffarwelio mawr a dagrau a nicyrs gwynion.
Doedd dim golwg o'r merched ifanc yno, dim ond Aled yn pendwmpian wrth y lan oedd yno i'n cyfarch.
Chwedl edifar fu ein trip pysgota, ni ddaliwyd dim un brithyllyn, a collwyd ein bad. Myfi roddodd fy mhen yn fy mhlu am weddill y prynhawn. Gwae fi fy myw.

Peidiwch, da chi, a mynd i bysgota plu ar gwch mewn gwynt main.

Cerdd i Aled (Sy'n grepachlyd)

Aled rwdlyn, bwdryn bach, 
Ti'n fochaidd, O! Ti'n afiach, 
Dysgais, o dy osgo sach
A'th wep, ti'n glaf o'r grepach!

Be wyddwn i am y bêl gron?

Daeth hyfryd ddydd mawrth, dydd y gwersi nofio, dydd y llaeth melys, a'r dydd i gicio'r bêl. 
Dyna wisgo fy sanau hirion newydd, ac oddi tanynt dariannau'r grimog, a throwsus byr, a chrys a rhif deg a Maradona ar ei gefn. Ac esgidiau bach glas i ddawnsio hyd yr asgell.
A dyna fynd i gicio pêl, a dyna chwarae a chicio'r bêl. Myfi sydd feistrolgar yn y cwrt cosbi. Dacw un o fy mheli yn hedfan uwchlaw'r criw, dacw un arall yn peri gofid i'n gôl geidwad, dacw un yn canfod gofod mawr lle nad oedd neb. Myfi sydd yn cyfarwyddo'r chwarae.
Ond gwae! Och a wi! Dyna ofid ddaw im, poenau mawr mawr, a'r goes yn gwrthod gwrando ar ei meistr. Myfi a roddodd ormod o straen ar fy nghortyn ham, wele fi yn gwingo mewn gwewyr ar yr asgell.
Gadael y maes, gadael gornest ar ei hanner, eistedd ar ochor pitsh hefo sigaret yn pwyri a damio am awran.
Gêm beryglus yw cicio pêl, myfi sydd am orffwys tan ddydd mawrth nesaf, pryd y caf fod yn feistr ar faes y gad drachefn.